5×5 Програма за сила
StrongLifts 5×5 е едноставна и многу ефективна рутина за градење мускулна маса и зголемување на силата. Таа е една од најпопуларните програми за сила и градење мускулна маса.
Оваа програма се состои од три тренинга неделно. Во неа се користат само 5 вежби. Секој тренинг правите по три вежби со шипка, 5 серии од секоја вежба со 5 кревања. Затоа се нарекува 5×5.
Петте вежби кои се прават се:
- Чучњеви (Squats)
- Кревање шипка на рамна клупа (Bench Press)
- Веслање со шипка (Barbell Row)
- Стоечко кревање шипка над глава (Overhead Press)
- Мртво кревање (Deadlift)
Заедно тие го вежбаат целото тело.
Целта во 5×5 е да се зголемува тежината. Почнувате со лесни тежини, кревате со правилна форма и додавате 2.5 кг на секој тренинг. Ова прогресивно зголемување на тежините го поттикнува вашето тело да станува посилно и да гради мускули за да може да одговори на предизвикот кој секојпат се зголемува по малку.
Програмата се состои од 2 тренинга, тренинг А и тренинг Б.
Тренинг А:
- Чучњеви (Squats)
- Кревање шипка на рамна клупа/бенч прес (Bench Press)
- Веслање со шипка (Barbell Row)
Тренинг Б:
- Чучњеви (Squats)
- Стоечко кревање шипка над глава (Overhead Press)
- Мртво кревање (Deadlift)
Тренирајте само три пати неделно. Никогаш не вежбајте два дена по ред со оваа програма и не правете два тренинга дневно. Потребен е барем еден ден пауза помеѓу тренинзите. Ова му овозможува на вашето тело да закрепне, да стане посилно и да гради мускулна маса за да можете во следниот тренинг да кревате поголема тежина. Инаку ќе ви биде многу потешко за кревање и нема да можете да ги направите сите повторувања бидејќи мускулите нема да бидат доволно закрепнати.
Наизменично се прават тренинг А, па тренинг Б.
Повеќето луѓе вежбаат во понеделник, среда и петок. Ова овозможува еден ден за закрепнување помеѓу тренинзите и два дена за закрепнување пред тренингот во понеделник.
Почнете со тренинг А, на пример во понеделник. Во среда вежбате тренинг Б. Во петок вежбате тренинг А. Следниот понеделник вежбате тренинг Б, итн.
StrongLifts 5×5 прва недела | ||
Понеделник – Тренинг А | Среда – Тренинг Б | Петок – Тренинг А |
Squats 5×5 | Squats 5×5 | Squats 5×5 |
Bench Press 5×5 | Overhead Press 5×5 | Bench Press 5×5 |
Barbell Row 5×5 | Deadlift 1×5 | Barbell Row 5×5 |
Втората недела ја започнувате со тренинг Б бидејќи претходната ја завршивте со тренинг А. Продолжувате наизменично.
StrongLifts 5×5 втора недела | ||
Понеделник – Тренинг Б | Среда – Тренинг А | Петок – Тренинг Б |
Squats 5×5 | Squats 5×5 | Squats 5×5 |
Overhead Press 5×5 | Bench Press 5×5 | Overhead Press 5×5 |
Deadlift 1×5 | Barbell Row 5×5 | Deadlift 1×5 |
Започнете со лесни тежини за да го навикнете телото на вежбите. Ако сте ги правеле овие вежби претходно со правилна форма, тогаш почнете со 50% тежина од вашиот максимум за пет повторувања. Апликацијата 5×5 може да ви помогне во ова калкулирање доколку ги внесете најголеми тежини кои можете да ги кренете. [Android и iPhone]
Ако никогаш претходно не сте ги правеле овие вежби или поминале години откога последен пат сте ги правеле, или ако не сте навикнати на вежбање со слободни тежини (наместо со машини), почнете со мали тежини.
На пример:
- Squat, Bench Press, Overhead Press: 20 кг
- Deadlift: 40 кг
- Barbell Row: 30 кг
5×5 значи дека правите 5 серии по 5 повторувања со истата тежина за истиот ден. Правите чучњеви со 20 кг, потоа одмарате 30-60 секунди. Потоа повторно правите чучњеви со пет повторувања. Продолжувате така додека не направите 5 серии со 5 повторувања. Потоа одите на следната вежба. На мртво кревање секогаш правите само една серија со пет повторувања (1×5).
На секој следен тренинг, за секоја вежба на која успешно сте направиле 5 повторувања во секоја серија, тежината ја зголемувате за 2.5 кг, освен за мртво кревање, каде зголемувате 5 кг. Доколку со некоја вежба не сте успеале да направите 5 повторувања, во следниот тренинг за истата вежба не ја зголемувате тежината, туку останувате на истата.
Ако почнувате со лесни тежини, првите две недели ќе ви изгледаат вака:
StrongLifts 5×5 прва недела | ||
Понеделник – Тренинг А | Среда – Тренинг Б | Петок – Тренинг А |
Squats 5×5, 20 кг | Squats 5×5, 22.5 кг | Squats 5×5, 25 кг |
Bench Press 5×5, 20 кг | Overhead Press 5×5, 20 кг | Bench Press 5×5, 22.5 кг |
Barbell Row 5×5, 30 кг | Deadlift 1×5, 40 кг | Barbell Row 5×5, 32.5 кг |
StrongLifts 5×5 втора недела | ||
Понеделник – Тренинг Б | Среда – Тренинг А | Петок – Тренинг Б |
Squats 5×5, 27.5 кг | Squats 5×5, 30 кг | Squats 5×5, 32.5 кг |
Overhead Press 5×5, 22.5 кг | Bench Press 5×5, 25 кг | Overhead Press 5×5, 25 кг |
Deadlift 1×5, 45 кг | Barbell Row 5×5, 35 кг | Deadlift 1×5, 50 кг |
Сите тежини секогаш ја вклучуваат и тежината на шипката.
Првите неколку недели ќе ви изгледаат лесни. Но тежините брзо ќе се зголемуваат. За четири недели вие ќе правите чучњеви со плус 30 кг, bench press со плус 15 кг, мртво кревање со 30 кг плус. Ако почнете само со шипката, за три месеци би можеле да правите чучњеви со 100 кг. Тоа е повеќе отколку што креваат повеќето луѓе.
Вашата цел е да додавате тежини секој тренинг, сè додека можете. Тоа нема да биде засекогаш. Кога-тогаш ќе ви биде тешко да направите пет повторувања и нема да можете да ги направите. Постојат начини и тоа да се надмине.
Но доколку не успеете да направите пет повторувања или пет серии од некоја вежба, тогаш во следниот тренинг за таа вежба не ја зголемувате тежината туку останувате на истата за тој тренинг. Тежината ја зголемувате само доколку успешно сте ги направиле сите серии и повторувања за таа вежба во претходниот тренинг.
Без изолациски вежби
На StrongLifts 5×5 не смеете да ја направите грешката да фаворизирате одредени мускули. Сложените вежби (вежби кои опфаќаат повеќе мускули во исто време) работат на целото тело. Со 5×5 нема да дојдете во состојба на голем горен дел од телото а мали нозе на пример. Ќе изградите балансирана мускулатура и физички изглед со добра пропорционалност.
Имајте на ум дека StrongLifts 5×5 не е бодибилдинг програма. Ќе го изградите телото и ќе изградите мускули. И тоа многу. Но нема да станете бодибилдер. Ќе добиете мускулест изглед и атлетско тело. Тело кое нема само да изгледа силно туку и навистина ќе биде силно.
Главната работа е да ја зголемите силата. Немојте да очекувате градите да ви се развијат како на некој што крева 100 кг ако вие кревате половина од тоа. Не очекувајте нозе како на некој што крева 180 кг на чучњеви ако вие не можете да кренете 50 кг. Целете кон 140 кг чучњеви, 100 кг bench press и 180 кг мртви кревања.
Повеќе за 5×5 програмата за сила:
Вашите резултати зависат од вашата возраст, пол, тежина, техника, исхрана, спиење, искуство, истрајност, напор, итн.
Вообичаениот резултат кој можете да го очекувате, е дека ако ја правите оваа програма 5×5 како што е дадена, ќе добиете зголемување на силата и мускулната маса. Правете ја прецизно и еве што можете да добиете:
Повеќе сила. Со секоја вежба на 5×5 ќе добивате повеќе сила. За брзо време ќе почнете да кревате поголеми тежини од повеќето луѓе.
Повеќе мускулна маса. Вашите мускули ќе станат посилни и поголеми за да можат да ги креваат тежините. Со оваа програма возможно е да зголемувате чиста мускулна маса за 1 кг месечно. Со вешто изработена програма за исхрана возможно е и уште повеќе.
Помалку сало. Колку поголеми тежини, толку повеќе енергија ќе согорувате. Исто така ќе согорувате енергија и по тренингот за закрепнување на мускулите. Вашиот метаболизам ќе биде побрз. Со добра исхрана ќе го изгубите вишокот сало, без да морате да правите кардио.
Повеќе секс. Мускулесто тело е поатрактивно од салесто тело. Облеката ќе ви стои подобро. Вашето држење ќе се подобри. Нивото на тестостерон ќе се зголеми. Ќе изгледате и ќе се чувствувате подобро.
Повеќе издржливост. На вашите мускули ќе им биде потребно повеќе време пред да се уморат, бидејќи ќе бидат посилни.
Поголема експлозивност. Посилни мускули можат да вршат повеќе работа за помалку време. Зголемувањето на силата ќе ве направи поексплозивни во спортот. Ќе бидете побрзи и потешки за совладување.
Подобро срце. Вашиот срцев мускул како и секој друг мускул ќе стане посилен. Дневните активности ќе ви трошат помалку енергија и ќе бидат помалку напорни за срцето. Кардиоваскуларното (системот на срцето и крвните садови) здравје ќе се подобри.
Поголема флексибилност. Подвижноста на колковите ќе се зголеми. Правењето чучњеви ги движи нозете низ целиот опсег. Флексибилноста на рамењата ќе се подобри преку држењето на шипката над главата – ова ги отвора градите и го подобрува вашето држење или физички став.
Подобро здравје. Подобар хормонален профил. Хормонот за раст ќе се покачи. Подобра искористливост на мастите, подобра апсорпција на нутриенти, поголем ефект од исхраната. Метаболизмот ќе се подобри. Сето ова ќе направи да се чувствувате енергично, свежо и побудно.
Помалку повреди. Густината на вашите коски ќе се зголеми и балансот ќе ви се подобри. Зглобовите, ‘рбетот и мускулите околу нив ќе станат посилни и ќе им даваат повеќе поддршка и заштита. Ова ќе направи да бидете поотпорни на повреди а може и да елиминира одредени здодевни болки.
Повеќе самодоверба. Луѓето ќе го забележат вашето ново тело и сила. Некои ќе ви дадат комплименти. Некои можеби ќе ви побараат совет. Овој позитивен фидбек, почитта која ќе ја добиете и промените кои сте ги постигнале, ќе предизвикаат да имате поголема самодоверба и сигурност во себе.
Поголема цврстина. Да се зголемува тежината во секој тренинг е напорна работа. Но ова го зајакнува умот и телото. Ја зголемува толеранцијата на болка и менталната цврстина. Ќе ви биде полесно да работите напорно бидејќи станувате поцврсти.
Повеќе време. Само три тренинзи неделно. Секој тренинг трае околу 45 минути. Значи максимум ќе трошите околу 2.5 часа во теретана неделно. Другите 165 часа можете да ги поминувате без чувство на вина, со вашето семејство, пријатели, активности, итн.
Со оваа програма е нормално да дојдете до кревање тежини од 140 кг за чучњеви, 100 кг за гради, 180 кг за мртво кревање. Со помали тежини од овие нема да постигнете драматично подобрување. Вашиот фокус треба да биде на зголемување на тежините сè додека не ги постигнете овие минимуми.
Предупредување: оваа програма изгледа лесна, но не е. Секој тренинг додавате повеќе тежина. Ова го поттикнува телото да создава сила и мускул за да може во следниот тренинг да крене повеќе. Тоа е најефективниот начин за вежбање но не е лесен. Некои луѓе ја немаат менталната издржливост за тоа. Ако вие ја имате, тогаш ќе ги постигнете сите придобивки од програмата.
Оваа програма за вежбање го опфаќа целото тело. Секоја вежба работи на повеќе мускули. Затоа секоја од овие вежби спаѓа во типот на вежби наречени Сложени Вежби. Не затоа што се комплицирани, туку затоа што влијаат на повеќе делови од телото во исто време. Заедно, овие пет вежби работат на целото тело. Ова е една од причините зошто оваа програма е ефикасна во однос на времето – можете да го вежбате секој мускул со само три вежби во тренинг.
Ако сте навикнати да вежбате еден мускул дневно со многу вежби во еден тренинг, ова можеби ќе ви биде тешко за верување. Но не морате да ги вежбате вашите мускули поединечно за да растат. Тие всушност подобро растат со сложени вежби бидејќи на тој начин можете да кревате поголеми тежини а тоа создава многу поголем одзив на хормоните. Така добивате поголем раст.
Повеќе сила значи повеќе мускул. Колку посилни станувате, толку поголеми тежини можете да кревате и толку повеќе мускули ќе имате. Вашите мускули мораат да растат поголеми за да ги креваат сè поголемите тежини. Затоа бројот на вежбите не е толку битен колку што е интензитетот.
Интензитетот во сложените вежби е поголем затоа што користите поголеми тежини. StrongLifts 5×5 ги користи петте најдобри сложени вежби – големата петка.
Правејќи секоја недела – Squat, Bench Press, Overhead Press, Deadlift и Barbell Row, ова се мускулите на кои работите:
Гради. Секој дел од градите работи за да ја оттурне шипката нагоре кога правите bench press. Горниот дел од градите работи за да ја подигне тежината кога правите overhead press.
Рамења. Предниот, страничниот и задниот дел од рамењата работат за да ги подигнат рацете кога правите overhead press. Предниот дел од рамењата исто така работат за да ги подигнат рацете кога правите bench press.
Раце. Бицепсите ја влечат тежината кон вас кога правите barbell row. Трицепсот ја бутка тежината кога правите bench/overhead press. Рацете се стегаат на секоја вежба за да ја држат шипката.
Подлактици. Подлактиците ја држат шипката во вашите раце на сите вежби. Тие работат многу напорно на мртво кревање за да ги држат рацете затворени и стегнати за гравитацијата да не ја повлече шипката.
Стомачни. Стомачните работат на секоја вежба за да го поддржат ‘рбетот. Тие му помагаат на долниот дел од грбот да не се свитка додека правите мртви кревања, чучњеви и веслања. Тие спречуваат грбот да се свитка и додека правите overhead press.
Листови. Листовите работат за да ги зајакнат вашите глуждови кога ја кревате тежината додека правите чучњеви или мртви кревања. Тие ве стабилизираат кога правите overhead press, bench press и веслања.
Трапез. Трапезот работи за да држи рамењата на место додека правите мртво кревање и веслања. Тие пренесуваат сила до шипката. Исто така се собираат кога рацете ви се најгоре на overhead press.
Бутови/Бедра. Квадрицепсот (предниот горен мускул на нозете), мускулите на задникот и горниот заден мускул на нозете, ги зајакнуваат вашите нозе и колковите кога правите чучњеви и мртви кревања. Исто така помагаат да стоите стабилно кога правите overhead press, bench press и веслања.
Грб. Долниот дел од грбот спречува ‘рбетот да се витка на мртво кревање, чучњеви и веслања. Горниот дел од грбот ја влече тежината назад кога правите веслања. На мртво кревање горниот дел од грбот помага шипката да ја држите блиску до нозете.
Слободни тежини. Машините ја балансираат тежината наместо вас. Слободните тежини ве тераат самите да ја балансирате. Затоа слободните тежини бараат употреба на повеќе мускули, ја подобруваат рамнотежата и градат сила која вреди и за надвор од теретана. Движењата кои ги правите додека вежбате со слободни тежини се поприродни и побезбедни затоа што вие контролирате како ќе се движи шипката.
Тежини на шипка. Со шипка можете да кренете поголеми тежини отколку со еднорачни тегови/бучици. Затоа вежбите со шипка посилно го поттикнуваат телото да гради сила и мускули.
Сложени вежби. Со сложените вежби како чучњеви можете да кренете поголеми тежини отколку со изолациски вежби како прегиб за нозе (leg curls). Чучњевите користат повеќе мускули – можете да кревате поголеми тежини и така градите повеќе мускул. А бидејќи сложените вежби работат на повеќе мускули одеднаш, не ви требаат 50 вежби. Заштедувате време.
Чучњеви. Чучњевите се столбот на оваа програма. Работат на целото тело, со големи тежини, низ долг опсег на движење. Чучњевите се најдобрата вежба за градење сила и мускули. Ќе ги мразите бидејќи се тешки, ќе ги сакате заради резултатите кои ќе ви ги дадат.
Лесен старт. На StrongLifts 5×5 почнувате со лесни тежини. Ова спречува силно воспаление на мускулите и му овозможува на телото да се адаптира постепено. Спречува прерана стагнација (кога не можете да кревате поголема тежина и стагнира растот на мускулите), односно прерано да удрите во вашиот лимит. Ве насочува кон кревање со правилна форма. И ве подготвува за големите тежини кои доаѓаат по неколку недели.
Интензивност. Вежбите се кратки но интензивни. Секоја вежба работи на повеќе мускули одеднаш и тежината е сè поголема. Но бидејќи правите само три вежби, не можете да го изгубите фокусот. Таман кога ќе почнете да се уморувате, сте го завршиле тренингот.
Прогресивно зголемување на тежини. Постепеното зголемување на тежините го поттикнува телото да станува посилно. Телото се адаптира за подобро да се справи со тежините следниот пат. Мускулите стануваат поголеми, коските поцврсти и погусти и тетивите (ткивата кои го поврзуваат мускулот со коската) стануваат посилни.
Фреквентност. Правењето чучњеви три пати неделно е подобро отколку еднаш, затоа што на тој начин ги поттикнувате нозете да градат мускули три пати повеќе. Исто така имате повеќе прилики да вежбате правилна форма. Правилната форма помага да го искористите максимумот од вежбата, да кревате повеќе и да градите повеќе мускули.
Петки. Ако правите пет повторувања наместо осум, десет или дванаесет, можете да кревате поголеми тежини. Бројот на повторувања е речиси ист ако споредите пет серии со пет повторувања и три серии со осум повторувања. Но со 5×5 тежината е поголема а тоа поттикнува поголем раст.
Нема тренинг до откажување. Тренингот до откажување ве пумпа и прави воспаление на мускулите. Воспалението ве спречува повторно да ги вежбате истите мускули во истата недела. А сепак почестото вежбање на истите мускули поттикнува повеќе сила и зголемување на мускулната маса. Затоа нема да морате да вежбате до откажување на StrongLifts 5×5, туку само додавате тежини.
Одмор. Секој тренинг поттикнува раст на мускулите и повеќе сила. Ве прави посилни. Но исто така и го уморува телото. Потребен ви е одмор помеѓу тренинзите за мускулите да можат да се опорават, да станат посилни и да креваат поголеми тежини следниот пат. Со StrongLifts 5×5 имате четири дена неделно за одмор.
Планирање. Неуспехот да се планира значи планирање да не се успее. Повеќето луѓе немаат план за во теретана. Тие прават како ќе им текне или гледаат што прави некој друг. 5×5 ви дава план за секој тренинг. Ви дава едноставен начин да прогресирате. Знаете што да правите и што да очекувате. Ќе имате сигурност.
Конзистентност. Најдобрата програма за вежбање е таа до која се придржувате. Полесно е да се придржувате до StrongLifts 5×5 бидејќи за програмата се потребни само три дена неделно. И во првите 12 недели секој тренинг трае помалку од еден саат. Лесно е за следење. Ќе пропуштате помалку тренинзи и ќе бидете поконзистентни.
Цел. Во StrongLifts 5×5 резултатите не се мерат според произволни ставови како „осеќај ги мускулите“ или како изгледате во огледало. Резултатите се мерат преку гледање колку тежина имате на шипката. Ако тежината на шипката расте – а бидете сигурни дека ќе расте – тогаш добивате мускулна маса и сила.
Предизвик. Многу луѓе се навлекуваат на додавање тежини во секој тренинг. Ќе станете љубопитни колку далеку можете да стигнете со 5×5. Одвај ќе чекате да одите во теретана и да кренете повеќе од последниот пат. Ќе постигнувате нови лични рекорди. Вашата мотивација ќе биде на многу високо ниво.
Едноставност. Не ви е потребен докторат за да ја разберете оваа програма. Таа се состои од само два тренинга со три вежби во тренинг. Правите серии од по пет повторувања и додавате тежини секој тренинг. Тоа е тоа. Уште поедноставно е ако ја користите апликацијата, бидејќи може да води сметка наместо вас а вие да се фокусирате на кревање.
Резултатите од оваа програма ќе бидат многу поголеми доколку се придржувате кон овој начин на исхрана.