Калориски суфицит и дефицит

Ако една теорија содржи зборови што звучат едуцирано, како калориски суфицит и дефицит, тоа не значи дека е исправна.

Станува збор за многу популарна теорија, која вели дека ако имаш суфицит или повеќе калории во исхраната отколку што трошиш – ќе се здебелиш, а ако имаш дефицит или внесуваш помалку отколку што трошиш – ќе ослабеш.

Одат до таму уште и да кажат дека за зголемување на мускулната маса мораш да бидеш во калориски суфицит.

Да ги групираш протеините, мастите и јаглехидратите под ист наслов „калории“ е исто како да кажеш дека за да изградиш ѕид ти треба „смеса“.

Теоријата сугерира дека што ќе ставиш во таа смеса не е важно, калорија си е калорија. Не е така.

Во реалноста постои нешто што се нарекува хормони. И резултати.

Доколку сите калории имаат ист ефект врз телото и доколку немавме хормони, оваа равенка ќе беше 100% точна.

Затоа во она што тука нè интересира – реалноста – точноста на оваа равенка варира од 0% до 100%. Тоа е преголема варијабилност за воопшто една ваква равенка да се земе предвид. Но модерните трендови налагаат прифаќање на генерализирани теории и мислења без да се погледнат фактите. А потоа дебатирање среде веќе лоши резултати.

Телото не ги третира исто калориите од исхраната.

Инаку не би имало разлика дали сме внеле 2000 калории преку торти, овес и сокови или преку месо и здрави масла.

Дали ефектот ќе биде ист од:
100 грама чоколадо (580 калории), во споредба со
200 грама пилешко (400 калории) + 20 грама масло (180 калории).

Ефектот од чоколадото:

– Ќе ви го вивне инсулинот. Инсулинот ќе го собира шеќерот од крвта. Дел од тој шеќер ќе се потроши за моментални потреби за енергија. Дел ќе се складира во мускулите и црниот дроб (доколку има место). Остатокот ќе го претвори во масти и ќе го складира како сало. Со задоволство ќе ги собере и мастите содржани во чоколадото за да ги складира (но мастите не го поттикнуваат).

– Можно е да искусите моментално покачување на енергијата проследено со пад на пониско ниво отколку пред чоколадото. Може да искусите умор и раздразливост.

Тоа значи паѓање на шеќерот по неколку часа и „глад“ за јаглехидрати – кое всушност не е глад како „гладен“ туку паднат шеќер. Шеќерот паѓа кога претходно бил нагло покачен. „Се растресов.“

– Ќе го потисне излачувањето на хормонот глукагон. Со тоа ќе спречи топење на вишокот телесни масти и го става телото во режим на гомилање масти.

– Ќе го потисне излачувањето на хормонот за раст и со тоа ќе го намали потенцијалот за раст на мускулите и топење вишок масти.

Ефектот од месото и мастите:

– Ќе го поттикнат хормонот глукагон кој во отсуство на јаглехидрати ќе мора да почне да ги празни складиштата шеќер од црниот дроб и мускулите. Доколку продолжи исхраната на ваков начин, по празнење на складиштата шеќер – телото ќе мора да ги користи мастите од исхраната и од вишокот сало за енергија.

– Тоа значи префрлање на телото во режим на согорување масти, наместо согорување шеќери.

– Хормонот за раст ќе се покачи заедно со бенефитите кои доаѓаат од него.

Секако ефектите во овие два примера зависат од повеќе фактори меѓу кои телесната структура, здравствената состојба, активноста, целокупната исхрана.

Вистинското прашање е што ќе прави телото со калориите што ги внесуваме. И какви ефекти прави секој од трите вида калории. Теоријата за калориски суфицит и дефицит не прави разлика помеѓу калориите односно нивните ефекти.

Размислувањето во смисла на „калории“ може да залаже. Секоја храна има вредност во калории. И циглата има калориска вредност. И мускулите имаат калориска вредност. Но циглите се употребуваат за градење. Така и протеините имаат калориска вредност но под правилни услови во главно се употребуваат како сировина за градење.

Протеините имаат калории но не се во главно наменети да бидат гориво за трошење. Тие се наменети да бидат градежен материјал!

Во кои случаи протеините нема максимално да се користат како градежен материјал:
.

• Внес на премногу јаглехидрати.

  Ќе се зголеми нивото на шеќер во крвта, што директно го попречува хормонот за раст. Хормонот за раст е еден од хормоните што даваат наредба протеините да се вградат во мускулите. Доколку нема доволно хормон за раст, нема доволно вградување на протеините. И што се случува? Останува вишок протеин од кој дел ќе биде претворен во гликоза и масти и дел исфрлен. „Споро ми оди.“

• Минимален внес на јаглехидрати, а недоволен внес на масти.

  Во овој случај телото нема доволен извор на енергија – мастите, и почнува да претвора дел од протеините во гликоза наместо да ги вградува. Мастите се амортизерот кој овозможува телото да не го користи протеинот како сировина за согорување (во отсуство на јаглехидрати). „Немам енергија без јаглехидрати.“

• Вежбање со слаб интензитет.

  Во ваков случај телото нема зголемено излачување на хормонот за раст и нема доволно поттик да ги крепи микропукнатините на мускулите (ако воопшто биле направени) преку вградување протеин. И нема да има зголемен тестостерон по тренингот. „До гените е.“

• Премногу вежбање.

  Телото ќе биде во состојба на зголемено излачување кортизол кој директно го намалува нивото на тестостерон и хормонот за раст. Тестостеронот заедно со хормонот за раст предизвикуваат вградување на протеините. Намален тестостерон = намалено вградување протеин. Дополнително, кортизолот ја зголемува отпорноста на инсулин на клетките. Тоа значи дека инсулинот во нормално ниво, не може доволно да навлезе во клетките и да ја врши својата функција. Телото ќе почне да излачува повеќе инсулин бидејќи клетките се отпорни на него. Покачен инсулин ќе резултира во намалување на хормонот за раст. Хормоните се поврзан систем. „Губам мотивација да вежбам.“

Насочување на хормоните

Со правилна исхрана, правилно вежбање и доволно спиење – телото ќе ги третира протеините како градежен материјал. Бонус, тоа овозможува губење на вишокот телесни масти. Само доколку хормоните се правилно насочени.

Мастите од исхраната сами по себе не поттикнуваат зголемено излачување на инсулин. Јаглехидратите да. Протеините поттикнуваат излачување на инсулин но не како јаглехидратите. Ако внесете 200 калории од јаглехидрати, инсулинот драстично ќе се покачи. Ако внесете 200 калории само протеини без масти, инсулинот ќе се покачи но не драстично.

Инсулинот не чека за да направи пресметка на крајот на денот дали сте биле во „суфицит“ или „дефицит“. Тој дејствува веднаш.

Инсулинот не е „лош“ хормон. Често покачениот инсулин е лоша состојба. Јаглехидратите не се единственото нешто што го покачува инсулинот од аспект на исхраната. Но за тоа, во следна прилика.

Ако имаме добар внес на протеини и масти во текот на денот (минимален внес јаглехидрати, до 40 гр) телото ќе функционира на друг начин и на друг начин ќе ги искористува внесените калории. Дури и да не вежбате. Ваквиот начин на исхрана е безброј пати поздрав отколку исхрана полна со јаглехидрати и за некој што воопшто не вежба. Меѓутоа вежбањето се надополнува со исхраната и обратно, а така резултатите врз телото и здравјето се многукратно поголеми.

Пример

Земете човек со преголема тежина што нема голема активност. Ако тој внесе 3000 калории преку многу јаглехидрати, нешто протеини и нешто масти, неговото тело ќе продолжи да складира. Резултат? Нема да има енергија. Ќе се чувствува уморен. Ќе создава и складира сало. И би можеле да кажеме дека тој е во калориски суфицит бидејќи внесува повеќе отколку што троши.

Ако истиот тој човек внесува 3000 калории преку масти, умерено протеини и многу малку јаглехидрати, неговото тело ќе ги третира калориите на сосема друг начин. Резултат? Ќе има повеќе енергија. Телото ќе произведува енергија наместо да собира. Будност. Неговото тело ќе биде насочено кон топење на вишокот сало. Самото ова може да придонесе за драстична разлика во нивото на енергија. Можеби би рекле дека е во калориски суфицит бидејќи внесува повеќе отколку што троши, но тоа не би било точно бидејќи степенот на потрошувачка на калории не е ист во овие два примера, туку е драстично различен. Заради промените во исхраната, неговото тело во вториов пример не е настроено кон складирање. Затоа ќе има повеќе материјал за поправка на ткивата и ќе има поттик да троши од мастите од исхраната и мастите од телото. Тоа го води слабеење иако калориите се исти како во примерот со лошата исхрана. Еден од овие ефекти кон слабеење е регулирање на апетитот.

А доколку би почнал редовно да вежба, би градел мускулна маса додека топи вишок сало, без разлика дали некој смета ДЕФИЦИТ или СУФИЦИТ!

Што јадеш и во кој сооднос, е многу поважно од тоа колку јадеш.

Заклучок

Калориски суфицит и дефицит не зависи само од внес на храна и физичката активност, т.е. колку трошиме.

Можеме да дојдеме до заклучок дека покачениот инсулин е склон да создава моментален калориски суфицит, бидејќи тој складира. Како телото ќе ги употребува внесените калории зависи од тоа каква хормонална околина сте му овозможиле.

Се обидувате дома да направите чистка на непотребни работи со некој член од семејството што е склон да ги собира. „Може ќе ми затреба“ (исто мисли и инсулинот). Вие сте активни и фрлате работи, а тој е фокусиран да види што да зачува. Значи вие правите едно, а тој друго. Без разлика колку сте активни, инсулинот ќе складира, доколку постојано е покачен заради јаглехидрати и други причини.

Вежбаме за да создадеме потреба телото да поправа користејќи ги градежните материјали. Не само што ќе поправи, телото ќе зајакне таму каде што поправало за да може следните пати да претрпи што помала „штета“. Ако ова е пропратено со практикување на принципите на вежбањето, доволно спиење и правилна исхрана, ќе имате раст на мускулната маса без гомилање вишок сало.

Теоријата за калориски суфицит и дефицит не припаѓа во равенка за раст на мускулите. Припаѓа во категорија на празни муабети.

Еве ја равенката за раст на мускулите.