Кога прв пат почнав да ги забележувам ефектите на кето исхраната во мојата сила, помислив дека нешто грешам. Вообичаено, пред кето кога правев на пример 3 серии од некоја вежба, првата серија ќе направев 10 повторувања. Втората серија 7-8, третата серија доаѓаш до 5, мислиш дека ќе можеш барем 7-8 но наеднаш на 6 нагло прекинува силата.
Разликите помеѓу енергија од јаглехидрати и енергија од кетони се многубројни и драстични. Јаглехидратите горат како барут, а мастите горат како свеќа.
Правејќи три серии со соодветна килажа, го приметив следново (ова беше првата средба со зголемената сила и издржливост од исхраната): првата серија 10 повторувања, втората серија очекувам 7-8-9 но повторно 10 без проблем. Помислив да не ми се мали тежините. Третата серија очекував 7-8, повторно 10, но УШТЕ ПОЛЕСНО ОД ПРВАТА И ВТОРАТА. Помислив дека сигурно нешто грешам. Не може да е вака лесно. Го нема наглиот пад.
На кето нема нагли падови.
Друга моја лична опсервација, која ми се потврди низ годините и од голем број луѓе: на кето речиси и да нема воспаленија. Тоа е така затоа што телото генерира енергија на друг начин, при кој не создава толку млечна киселина која е во главно одговорна за чувството на воспаление.
Млечната киселина настанува како резултат на согорување гликоза при недостаток на кислород во дадените мускули (анаеробна состојба). На кето телото работи поефективно и митохондриите (клеточните фабрики за енергија) се многу помоќни и поефективни. Ова значи дека телото потешко доживува моменти на анаеробност бидејќи има зголемен АЕРОБЕН ПРАГ. За споредба кај истиот човек – кето со некето: ако со соодветна тежина на 8-то повторување искусувал неуспех (што значи и недостаток на кислород во мускулите, па генерирање енергија преку анаеробни патеки), на кето во 8-то повторување тој нема да има таков недостаток на кислород, значи ќе има шанса за уште повторувања или за поголема тежина за да би достигнал состојба на недостаток на кислород во мускулите. Затоа од оваа причина, кетото е супериорно за сите спортови во однос на која било исхрана, без разлика што некои сметаат дека гликозата дава повеќе енергија при отсуство на кислород. Бидејќи во кетоза потешко доаѓаме до состојба на отсуство на кислород!
(Ова најверојатно никој друг досега не го кажал, но и тоа ќе почнете да го слушате наскоро, сè почесто.)
На овој начин тренингот дава поголем капацитет за успех, нешто што голем број вежбачи се обидуваат да го достигнат со разни суплементи, па и хемии.
Ова е неверојатно и досега останало непознато, бидејќи во последниот век со спортскиот и нутриционистичкиот свет господарат јаглехидратите. Иако денес за многумина јаглехидратите во спортот се подразбираат како нешто нормално, таа идеја е произлезена од претходниот век, слично како и пирамидата на исхраната, но за тоа малку подолу, а и во некоја следна статија.
Иако овие зголемени капацитети личат како суперчовечка карактеристика, тоа е многу нормална состојба но бидејќи сме се хранеле на инфериорен начин, сме го симнале телото на инфериорно ниво во однос на нашиот вистински потенцијал.
Да, има голем број луѓе кои ќе тврдат дека без нивното почитувано божество на јаглехидрати не може да се има енергија и дека за спорт особено се потребни јаглехидрати. Многу е интересен нивниот одговор ако ги прашате колку секунди биле последен пат во кетоза.
Но, зборуваме за ефективна кетоза. Не зборуваме за човек кој почнал пред 4 дена и нормално во периодот на транзиција кога телото не е спретно во употреба на масти за енергија – чувствува недостаток на енергија и влошен перформанс и заради тоа носи заклучок дека дефинитивно тој има помалку сила без светите јаглехидрати. Овој период на транзиција може да трае и доста подолго доколку кетото не се практикува целосно исправно и/или ако метаболизмот е доста успорен заради долгогодишни неисправности во исхраната и животните навики. Постојат голем број други пропусти што можат да му отежнат на телото да го надмине периодот на „учење“ како да користи масти за енергија.
Најважното прашање е:
Ако кетото дава повеќе енергија и издржливост во теретаната, тогаш што се случува во секојдневниот живот?
„Не се чувствувам веќе прегорен на крајот на денот, а истите обврски ги имам“, вели Александар. Замислете, сите обврски и ангажмани остануваат непроменети, но нивниот ефект врз вас не е таков каков што бил претходно. Што се променило? Вашата издржливост, силата, еланот!
„Околината веќе го препознава она што го чувствувам – многу поголема енергија (како да имам пак 20 год) – свежина, урамнотежување, генерален chill – вистина било, стануваш поотпорен на секојдневен стрес. И истиот стрес веќе не влијае исто.“, вели Луција.
Степен на адаптираност на кето
Со нутритивната кетоза постојат и степени на адаптација! Човек во кетоза 2 месеци не е исто адаптиран како кога би бил 2 години. Исто како нов возач кој штотуку добил возачка, тој ќе знае да вози, но после 2 месеци ќе знае уште подобро, после 2 години далеку подобро. Исто како што тука постојат степени на спретност, така постојат степени на спретност за телото при користењето масти за енергија.
Јас лично сум преку 7 години во кетоза. За мене тоа значи дека ако денес цел ден внесувам јаглехидрати, утре сум повторно во кетоза. Ако бев во својата прва, втора недела од кетоза и ако имав една закуска со малку повеќе јаглехидрати, најверојатно ќе ми требаа денови за да се вратам во кетоза.
Степенот на адаптираност не зависи само од „стажот“, туку и од тоа колку правилно се спроведува кето. Доколку има грешки, телото нема да влезе во подлабок степен на адаптација.
Степенот на адаптираност на кето значи и степен на стабилност на придобивките од кето. Колку сме поадаптирани, толку се придобивките постабилни.
Студии за кето во спортот
Кето е супериорно за сите спортови во споредба со јаглехидратната исхрана. Идејата дека јаглехидратите помагаат за спорт и спортските натпревари се појави во 1920-те години, а потоа во 1960-те години мутираше во „јаглехидратите се неопходни за спорт и спортски активности“, кое потоа мутираше во „јаглехидратите се неопходни за активност“. Таа идеја денес е алфа и омега за спортистите, спортските тренери, нутриционистите и медицината. Но таа идеја е новопроизлезена од претставата дека човековиот организам е механичка машина во која ако полниш гориво, ќе има енергија, ако не полниш гориво, ќе нема енергија, без да земат предвид дека за човековото тело постојат повеќе извори на горива со различни ефекти. Па и во автомобилот да ставате погрешно гориво ќе се случи катастрофа.
Науката е сè уште млада во однос на студиите за кето кај спортисти и воопшто – кај единки кои се ДОБРО адаптирани на кето. Но млада не значи и наивна.
Научно истражување: Кетогената диета со ниска содржина на јаглехидрати ја намалува телесната маса без да ги влоши перформансите кај спортистите за powerlifting и олимпискo кревање на тегови
Спроведено врз професионални спортисти, од кои дел внесувале преку 250 гр јаглехидрати дневно, а останатите максимум до 50 во период од три месеци. Потоа во следните три месеци секој учесник преминал на другата исхрана, што значи секој учесник минал низ двете диети. Истражувањето утврдува дека со кетогената исхрана може ефективно да се намали тежината без притоа да се намалат спортските перформанси.
Интересно е да се забележи дека иако за период од 3 месеци на кето се постигнуваат значајни подобрувања, тоа е всушност само почетокот на подобрувањето на атлетските, физичките и менталните перформанси.
Научно истражување: Адаптирањето на кето ги подобрува перформансите во вежбањето како и ефектите на вежбањето врз телесната структура кај спортисти за издржливост
Спроведено врз две групи на спортисти. Во споредба со групата која консумирала исхрана богата со јаглехидрати во период од 12 недели, другата група која била подложена на адаптирање на кето и тренинзи ја подобрила телесната композиција, согорувањето на масти за време на вежбањето и други специфични параметри на перформансите релевантни за спортистите.
Пред и по успешното завршување на 12-неделната диета и тренинг, на учесниците им била проценета телесната композиција и биле тестирани со три клучни тестови:
– Временски тест на 100 км (TT)
Се возат 100 км на велосипед со цел да се измери издржливоста, да се оцени аеробниот капацитет и способноста да се одржува висок аутпут на сила и енергија во долг временски период.
– Шест-секунден спринт (SS)
Се изведува максимален спринт во траење од шест секунди со цел да се измери анаеробната моќ [способноста на мускулите да генерираат енергија во отсуство на кислород] и експлозивната сила.
– Тест за максимален интензитет (CPT)
Се изведуваат повеќе високоинтензивни напори со различно траење, обично на стационарен велосипед, за да се измери прагот на кој спортистот може да одржи продолжено високоинтензивно вежбање, при што се добива увид во капацитетот за издржливост и балансот помеѓу аеробните и анаеробните енергетски системи.
За време на тестирањето (по завршувањето на диетата и тренингот), спортистите од групата со висока содржина јаглехидрати консумирале 30-60 гр јаглехидрати на час, додека од кето групата консумирале вода и електролити.
Значи „кетогените“ спортисти на гладно имале подобри перформанси од другите спортисти кои внесувале 30-60 гр јаглехидрати на час за време на тестирањето! Притоа повторно вреди да се забележи – иако за период од 3 месеци на кето се постигнуваат значајни подобрувања, тоа е всушност само почетокот на подобрувањето на атлетските, физичките и менталните перформанси!
Дополнително, за двете истражувања – нема информации колку правилно кето се спроведувало (не е секое кето исто), колку сеопфатен бил пристапот, застапеност на нутриентите, кои намирници биле користени…, бидејќи доколку се пристапува правилно од сите можни аспекти со и вон исхраната, кетото ќе даде далеку помоќни резултати отколку што насетиле со овие две студии.
Дино Николиќ
Креатор и автор на Мускултура
Здравствен тренер
Фитнес инструктор и тренер за кондиција и сила
Сертификуван нутриционист
18.07.2024
